Wat is het belang van stemrechten voor investeerders in startups?

Stemrechten zijn een belangrijk aspect van de machtsverdeling binnen een startup.

Wanneer je als investeerder in een startup stapt, wil je niet alleen financieel rendement, maar ook invloed kunnen uitoefenen op belangrijke bedrijfsbeslissingen.

Stemrechten zorgen ervoor dat je, als aandeelhouder, een stem hebt in de richting die de startup opgaat.

Bij investeren in startups is dit essentieel omdat startups vaak dynamisch en onvoorspelbaar zijn, en je wilt kunnen ingrijpen als het de verkeerde kant op gaat.

In ruil voor hun financiële investering, krijgen investeerders vaak aandelen in de startup, en die aandelen komen met verschillende rechten, waaronder stemrechten.

Het soort aandelen dat je hebt, bepaalt meestal hoeveel stemrecht je krijgt en over welke beslissingen je mag stemmen.

Waarom zijn stemrechten belangrijk?

Stemrechten zijn belangrijk voor investeerders omdat ze de mogelijkheid bieden om mee te beslissen over strategische keuzes, zoals het aannemen van een nieuwe CEO, het goedkeuren van een nieuwe financieringsronde, of het verkopen van het bedrijf.

Zonder stemrecht kunnen investeerders weinig invloed uitoefenen op de manier waarop hun investering wordt beheerd.

Bij investeren in startups zijn beslissingen vaak risicovoller dan in gevestigde bedrijven, en de richting die een bedrijf inslaat kan een grote impact hebben op het succes.

Stemrechten geven investeerders de mogelijkheid om hun zegje te doen en een zekere mate van controle uit te oefenen.

Verschillende soorten aandelen en stemrechten

Bij startups zijn er meestal twee soorten aandelen: gewone aandelen en preferente aandelen.

Gewone aandelen hebben meestal een standaard stemrecht, waarbij elke aandeelhouder één stem per aandeel heeft.

Preferente aandelen, die vaak aan investeerders worden uitgegeven, kunnen echter extra rechten bieden, zoals meerdere stemmen per aandeel of vetorechten over bepaalde beslissingen.

1. Gewone aandelen (Common Stock)

Oprichters en werknemers krijgen meestal gewone aandelen.

Deze aandelen bieden basisstemrechten, maar hebben doorgaans minder invloed dan preferente aandelen die aan investeerders worden gegeven.

Als je als investeerder gewone aandelen hebt, betekent dit dat je stemrecht gelijk verdeeld is op basis van het aantal aandelen dat je bezit.

Gewone aandelen kunnen nog steeds waardevol zijn, maar ze bieden doorgaans minder bescherming en invloed dan preferente aandelen, wat voor investeerders een belangrijk onderscheid is.

Zeker bij investeren in startups willen investeerders vaak preferente aandelen om meer zeggenschap te hebben.

2. Preferente aandelen (Preferred Stock)

Investeerders krijgen meestal preferente aandelen, die vaak met extra rechten en privileges komen.

Deze aandelen bieden investeerders niet alleen financiële voordelen, zoals het eerste recht op uitbetaling bij een verkoop, maar ook meer stemrecht.

Met preferente aandelen kunnen investeerders vaak meebeslissen over grote strategische beslissingen, zoals nieuwe financieringsrondes, fusies, overnames, en het wijzigen van de bedrijfsstrategie.

In sommige gevallen hebben preferente aandeelhouders zelfs het recht om bepaalde beslissingen te blokkeren die ze niet in het belang van het bedrijf vinden.

Stemrechten en controle

Stemrechten zijn niet alleen een manier om invloed uit te oefenen op bedrijfsbeslissingen, maar ze zijn ook een belangrijk instrument om controle te behouden.

Bij startups willen oprichters vaak de controle houden over hun bedrijf, terwijl investeerders graag invloed willen uitoefenen op de richting van het bedrijf om hun investering te beschermen.

Bij investeren in startups kan dit leiden tot een spanningsveld.

Oprichters willen doorgaans zoveel mogelijk vrijheid om hun visie na te streven, terwijl investeerders controle willen om ervoor te zorgen dat het bedrijf in de juiste richting groeit en hun geld goed wordt beheerd.

1. Controleren van de richting van het bedrijf

Investeerders gebruiken hun stemrechten om invloed uit te oefenen op strategische beslissingen die de waarde van het bedrijf direct kunnen beïnvloeden.

Dit kan variëren van het goedkeuren van grote uitgaven tot het aannemen van een nieuw managementteam.

Door stemrechten te hebben, kunnen investeerders ervoor zorgen dat hun geld wordt geïnvesteerd in een bedrijf dat verstandige beslissingen neemt.

Ze kunnen helpen voorkomen dat oprichters roekeloze risico’s nemen die het bedrijf in gevaar zouden kunnen brengen.

2. Bescherming tegen verwatering

Een ander belangrijk aspect van stemrechten is bescherming tegen verwatering.

Als een startup nieuwe aandelen uitgeeft in een financieringsronde, worden de aandelen van bestaande aandeelhouders verwaterd, wat betekent dat hun percentage eigendom afneemt.

Met stemrechten kunnen investeerders meebeslissen of en wanneer nieuwe aandelen worden uitgegeven, en ze kunnen voorwaarden stellen om zichzelf tegen verwatering te beschermen.

Vetorechten

Bij het investeren in startups krijgen investeerders met preferente aandelen vaak vetorechten.

Dit betekent dat ze bepaalde beslissingen kunnen blokkeren die ze nadelig vinden voor hun investering.

Vetorechten geven investeerders nog meer controle, vooral bij belangrijke beslissingen zoals een verkoop van het bedrijf of een nieuwe investeringsronde.

Vetorechten zijn vooral nuttig in situaties waarin de oprichters beslissingen willen nemen die een negatieve impact kunnen hebben op de waarde van het bedrijf.

Met een veto kunnen investeerders voorkomen dat het bedrijf acties onderneemt die hun aandelen kunnen verwateren of hun kansen op rendement verminderen.

Stemrechten bij verschillende financieringsrondes

Elke keer dat een startup een nieuwe financieringsronde ingaat, verandert de aandelenstructuur van het bedrijf, en daarmee ook de verdeling van stemrechten.

Bij investeren in startups is het belangrijk om te weten hoeveel zeggenschap je hebt in verhouding tot andere aandeelhouders, vooral als er meerdere investeringsrondes zijn geweest.

1. Seed- en vroege financieringsrondes

In de vroege stadia van een startup hebben oprichters vaak nog de meeste controle over het bedrijf.

Investeerders in deze fase hebben meestal minder stemrecht, maar ze kunnen wel invloed uitoefenen door hun geld als hefboom te gebruiken.

Als de startup groeit, worden hun stemrechten belangrijker.

2. Series A en latere rondes

In latere financieringsrondes worden de stemrechten vaak gelijkmatiger verdeeld tussen de oprichters en investeerders.

Bij Series A-financiering, bijvoorbeeld, krijgen investeerders vaak preferente aandelen met uitgebreide stemrechten om hun investering te beschermen.

Dit is ook het moment waarop investeerders beginnen te onderhandelen over meer controle over strategische beslissingen.

In latere rondes kunnen de oprichters nog steeds een aanzienlijke hoeveelheid stemrecht hebben, maar investeerders spelen een steeds grotere rol bij belangrijke beslissingen.

Het evenwicht verschuift vaak naarmate meer geld van externe partijen binnenkomt.

Invloed van stemrechten op exits

Een van de belangrijkste momenten waarop stemrechten cruciaal worden, is tijdens een exit.

Of het nu gaat om een beursgang (IPO) of een overname, stemrechten bepalen wie er uiteindelijk profiteert van de verkoop en hoe de opbrengst wordt verdeeld.

1. Overnames en fusies

Bij een overname of fusie kunnen stemgerechtigde aandeelhouders beslissen of ze akkoord gaan met de voorgestelde deal.

Investeerders willen meestal dat het bedrijf voor een zo hoog mogelijke prijs wordt verkocht om hun rendement te maximaliseren.

Oprichters kunnen echter andere belangen hebben, zoals het behouden van controle of het verder laten groeien van het bedrijf.

Met sterke stemrechten kunnen investeerders ervoor zorgen dat hun belangen worden beschermd en dat ze een eerlijk deel van de winst krijgen bij een verkoop.

Als een oprichter bijvoorbeeld een overname weigert die in het belang van de investeerders zou zijn, kunnen stemgerechtigde aandeelhouders deze beslissing overrulen.

2. Beursgangen (IPO)

Bij een IPO spelen stemrechten ook een grote rol.

Het proces om een bedrijf naar de beurs te brengen vereist veel strategische beslissingen, zoals het kiezen van de juiste beurs, het bepalen van de aandelenprijs, en het selecteren van een bank om de IPO te begeleiden.

Investeerders met stemrecht hebben invloed op deze beslissingen en kunnen ervoor zorgen dat de IPO wordt uitgevoerd op een manier die hun rendement maximaliseert.

Dual-class aandelen en controlebehoud

Sommige startups, vooral techbedrijven, gebruiken een dual-class aandelenstructuur om oprichters te helpen de controle over het bedrijf te behouden, zelfs als ze een groot deel van het eigendom verkopen.

Dit betekent dat er twee soorten aandelen zijn: een klasse met veel stemrecht voor de oprichters en een klasse met minder stemrecht voor investeerders.

Een goed voorbeeld hiervan is Facebook.

Mark Zuckerberg behield de controle over het bedrijf door aandelen met superieure stemrechten te bezitten, zelfs toen hij een groot deel van het bedrijf naar de beurs bracht.

Dit is een manier waarop oprichters hun visie kunnen blijven nastreven, zelfs als er veel externe investeerders zijn.

Voor investeerders kan dit echter een dubbelzijdig zwaard zijn.

Aan de ene kant biedt het hen de kans om te investeren in een veelbelovende startup zonder zich zorgen te maken over dagelijkse beslissingen.

Aan de andere kant kan het betekenen dat ze minder controle hebben over de richting van het bedrijf, zelfs als ze een aanzienlijk bedrag hebben geïnvesteerd.

Hoe stemrechten investeerders beschermen

Uiteindelijk dienen stemrechten als een belangrijk